Gặp gỡ song phương với Trung Quốc, Đại tướng Phùng Quang Thanh:
“Vấn đề tranh chấp ở biển Đông có thể phải giải quyết lâu dài”
TT - Chiều 3-6, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng - đại tướng Phùng Quang Thanh đã có cuộc tiếp xúc song phương với Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Lương Quang Liệt bên lề đối thoại Shangri-La.
Đại tướng Phùng Quang Thanh đối thoại với Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Lương Quang Liệt - Ảnh: Đ.B.T.
Trong cuộc gặp này, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Lương Quang Liệt cho biết trong lần đầu tiên dự Đối thoại Shangri-La, ông sẽ có bài phát biểu về Tương lai hợp tác an ninh của Trung Quốc, trong đó nhấn mạnh đến cam kết của Trung Quốc về việc phát triển hòa bình theo phương châm mọi bên “cùng thắng”.
Đáp lời, đại tướng Phùng Quang Thanh nói: “Tôi nghĩ với nội dung như vậy, phát biểu ấy sẽ được Việt Nam và cộng đồng quốc tế quan tâm”.
Đại tướng Phùng Quang Thanh cho biết trong quan hệ hai nước còn tồn tại vấn đề tranh chấp chủ quyền ở biển Đông và “đôi khi vẫn xảy ra những vụ việc đáng tiếc mà hai bên không mong muốn”.
Đại tướng Phùng Quang Thanh nêu rõ sự việc tàu thăm dò địa chấn Bình Minh 02 ngày 26-5 đã bị tàu hải giám của Trung Quốc cắt cáp khi tàu Bình Minh 02 đang hoạt động sâu trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.
“Vụ việc đang gây bức xúc trong dư luận nhân dân và khiến lãnh đạo Đảng và Nhà nước Việt Nam lo ngại” - đại tướng Phùng Quang Thanh cho biết.
Đại tướng Phùng Quang Thanh đề nghị “hai bên cần bình tĩnh giải quyết vấn đề một cách hòa bình, thông qua đàm phán dựa trên luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển (UNCLOS) năm 1982 và Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC), một văn kiện đã được ký giữa ASEAN và Trung Quốc”.
Đại tướng Phùng Quang Thanh nhấn mạnh hai bên cần tích cực hợp tác, hết sức kiềm chế để không xảy ra những vụ việc tương tự, điều sẽ ảnh hưởng đến quan hệ song phương và hình ảnh của Trung Quốc trong khu vực.
Đại tướng Phùng Quang Thanh cũng sẽ có bài phát biểu tại phiên họp toàn thể về chủ đề “Đối phó với những thách thức an ninh biển mới”, theo đề nghị của ban tổ chức Đối thoại Shangri-La.
“Bài phát biểu của tôi sẽ đề cập đến sự việc tàu Bình Minh 02 một cách khách quan để khu vực và thế giới hiểu đúng. Dù tôi không đề cập thì thế giới cũng biết rõ vì trên tàu Bình Minh 02 có thuyền trưởng là người Nga và có thủy thủ đoàn mang nhiều quốc tịch khác nhau” - đại tướng Phùng Quang Thanh cho biết.
Bộ trưởng Trung Quốc Lương Quang Liệt cho biết về vấn đề tranh chấp ở biển Đông, Trung Quốc “sẵn sàng thảo luận vấn đề này ở các diễn đàn đa phương và phản đối các hành động đơn phương. Trung Quốc cam kết duy trì hòa bình và ổn định ở biển Đông và thực thi đầy đủ DOC”.
Thượng tướng Lương Quang Liệt cũng nhất trí với ý kiến của đại tướng Phùng Quang Thanh về việc hai bên phải tuân thủ luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982 và các văn kiện khác.
“Quân đội hai nước cần hợp tác chặt chẽ hơn nữa. Chúng tôi không mong muốn sự việc tương tự xảy ra trong tương lai. Chúng tôi xin nói rõ là quân đội Trung Quốc không có hành động can dự nào vào sự việc vừa diễn ra” - ông Lương Quang Liệt khẳng định.
Theo đại tướng Phùng Quang Thanh, vấn đề tranh chấp ở biển Đông có thể phải giải quyết lâu dài. Do vậy, ngành ngoại giao hai nước cần đàm phán hòa bình và lãnh đạo cấp cao hai đảng, hai nhà nước đối thoại, đưa ra những quyết sách mà hai bên có thể chấp nhận được. Việt Nam cũng sẵn sàng cùng Trung Quốc hợp tác phát triển ở khu vực hai nước có tranh chấp thật sự chiếu theo UNCLOS 1982.
Chiều cùng ngày, đại tướng Phùng Quang Thanh đã có các cuộc tiếp xúc song phương với Bộ trưởng Quốc phòng New Zealand Waynne Mapp, Bộ trưởng Quốc phòng Mông Cổ Luvsanvandan Bold.
Tại cuộc gặp Bộ trưởng Quốc phòng New Zealand Waynne Mapp, đại tướng Phùng Quang Thanh đề nghị hai bên cần đẩy mạnh hợp tác trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo. Bộ trưởng Mapp khẳng định New Zealand sẽ tiếp tục giúp Việt Nam đào tạo tiếng Anh cho sĩ quan. Tại cuộc gặp, hai bộ trưởng cũng trao đổi về các vấn đề an ninh khu vực, trong đó có việc duy trì hòa bình và ổn định ở biển Đông.
Tại cuộc gặp Bộ trưởng Quốc phòng Mông Cổ Bold, hai bên nhất trí tiếp tục tăng cường trao đổi đoàn ở tất cả các cấp. Đại tướng Phùng Quang Thanh cũng đề nghị hai bên nhanh chóng triển khai công việc cụ thể để có thể ký kết biên bản ghi nhớ về hợp tác quốc phòng song phương Việt Nam - Mông Cổ vào thời điểm thích hợp.
Đ.B.T. (từ Singapore) - HIẾU TRUNG
Khai mạc Đối thoại Shangri-La ở Singapore:
Tạo không gian đối thoại, hợp tác
Tối 3-6, Hội nghị cấp cao an ninh châu Á - Đối thoại Shangri-La - đã chính thức khai mạc tại Singapore. An ninh biển Đông là một trong những chủ đề nóng nhất tại cuộc đối thoại.
Phát biểu khai mạc, tiến sĩ John Chipman, tổng giám đốc Viện Nghiên cứu chiến lược quốc tế (IISS) - đơn vị tổ chức Đối thoại Shangri-La, cho biết tranh chấp chủ quyền trên biển Đông đang trở nên căng thẳng hơn. “Các cuộc thảo luận giữa đại diện quốc phòng các nước sẽ là cơ hội quan trọng để giảm căng thẳng và tạo không gian ngoại giao” - tiến sĩ Chipman khẳng định.
Ông Chipman cũng nhấn mạnh những chủ đề nổi bật tại cuộc đối thoại lần này, trong đó có tranh chấp biên giới Thái Lan - Campuchia, xung đột Hàn Quốc - CHDCND Triều Tiên và quan hệ an ninh Mỹ - Trung...
Tiếp đó, Thủ tướng Malaysia Najib Razak tuyên bố tranh chấp chủ quyền biển Đông là một vấn đề phức tạp và lưu ý: “Chúng ta không được phép để các tranh chấp leo thang qua khuôn khổ ngoại giao. Các bên cần kiên trì tìm giải pháp hòa bình để giải quyết tranh chấp”. Ông Najib Razak khẳng định Malaysia cam kết ủng hộ một quan điểm chung của ASEAN trong nỗ lực đối thoại với Trung Quốc về vấn đề biển Đông.
Thủ tướng Najib Razak cũng kêu gọi Trung Quốc và Mỹ hợp tác với ASEAN. “Trung Quốc là đối tác của chúng tôi. Mỹ cũng là đối tác của chúng tôi - Thủ tướng Najib Razak nói - Ở đây không có chuyện chọn một phía”. Ông Najib Razak cho rằng cần thay thế chủ nghĩa đối đầu hai bên thời chiến tranh lạnh bằng một chủ nghĩa đa phương để có thể giúp giải quyết những nhiệm vụ trước mắt. “Đó là cách tiến lên phía trước. Đối thoại. Gặp gỡ. Đồng thuận”.
Theo trang web của IISS (iiss.org), hôm qua Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates đã gặp song phương với Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Lương Quang Liệt bên lề Đối thoại Shangri-La. Ông Gates và ông Lương khẳng định quan hệ quân sự Mỹ - Trung đang được cải thiện theo hướng tích cực.
Ông Gates kêu gọi Mỹ và Trung Quốc hợp tác trong các lĩnh vực như chống buôn lậu, hỗ trợ nhân đạo trong thảm họa và thực hiện các biện pháp ngoại giao với CHDCND Triều Tiên. Tuy nhiên, hai bên vẫn còn những bất đồng xung quanh việc Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan.
Ngoài quan hệ với Trung Quốc, theo trang web Foreign Policy, tại Đối thoại Shangri-La, ông Gates sẽ công bố kế hoạch tăng cường quan hệ quân sự của Mỹ ở khu vực Đông Nam Á, dù Bộ Quốc phòng Mỹ phải giảm ngân sách.
“Đã có nhiều nước tăng cường quan hệ quân sự với Mỹ, từ Singapore, Indonesia, Việt Nam, Philippines, Malaysia, Úc cho đến các đồng minh truyền thống của Mỹ như Thái Lan, Nhật, Hàn Quốc. Mỹ cần linh hoạt khi phát triển mối quan hệ với các quốc gia này” - Foreign Policy dẫn lời Bộ trưởng Gates.